Sos
Yemeklerimize ekstra lezzet ve tat katan soslar, özellikle gurme mutfakların vazgeçilmezidir. Soslar yalnızca yemeklere renkli tatlar katmakla kalmaz, besin değerini de artırıcı olabilirler. Tatlı, acı ve ekşi birçok çeşidi olan soslar, hem tatlılarımızı hem yemeklerimizi renklendirir ve yemeklerimize karakter katarlar. İçlerinde bulundurdukları değişik besin maddeleri, mineraller ve vitaminler, yalnızca yemeklerimize değil sağlığımıza da iyi gelir. Soslar hem endüstriyel bir şekilde hem de doğal olarak farklı meyve veya sebzenin özünden üretilir. Salatalarda, ana yemeklerde, tatlılarda ve daha birçok yemekte kullanılabildiği için soslar, çok geniş bir kesim tarafından tüketilir.
Sos Çeşitleri
Soslar, biz her zaman fark edemesek de tükettiğimiz birçok yemeğin içinde kullanılır. Soslar hem sıvı hem de püre gibi hafif katıya kaçan kıvamlarda kullanılabilmektedir. Tatlıların üzerine son dokunuş olarak ekleyebileceğiniz tatlı ve şekerli soslar olduğu gibi, makarna ve et yemeklerinin içine ekleyebileceğiniz acı ya da sebze aromalı soslar da bulunur. Sos, denince aklımıza en son gelen ve salatalarda kullanılan sirke gibi, hem toksik maddeleri uzaklaştıran hem de metabolizmaya iyi gelen ürünleri de unutmamak gerekir. Genel olarak tercih edilen sos çeşitleri aşağıdaki gibidir:
Nar Ekşisi
Nar ekşisi, salataların vazgeçilmezi bir sos çeşididir. İster çoban salatasında ister cesar salatasında olsun, lezzeti artıran ve bolca tercih edilen bir üründür. Genellikle nar konsantresi ve şeker ile üretilen nar ekşisi, salatanıza aynı anda hem tatlı hem ekşi bir tat katar. Özellikle limon suyu ve zeytinyağı ile birlikte kullanılır.
Sirke
Sirke, meyve ve sebzelerinizi mikroplardan arındırmak için kullanabileceğiniz bir üründür. Büyük bir kaseye sebzelerinizin üzerini örtecek kadar su koyarak içine birkaç damla sirke damlatır ve bekletirseniz bir süre sonra sebzelerinizi güvenle salatanızın içine doğrayabilirsiniz. Sirkeler de kendi içlerinde farklı aromalara göre çeşitlenir. Üzüm ve elma sirkesi bunlara örnektir.
Şuruplar
Şuruplar genellikle kahveleri, alkollü içecekleri ya da pasta gibi ürünleri tatlandırmak ve onlara aroma katmak için kullanılır. Şurupları en sevdiğiniz kafede mocha içerken fark edebilirsiniz. Ya da waffle’ınızın üzerindeki vişne sosunda görebilirsiniz. Genellikle içeriğindeki fazla şekerden dolayı az miktarlarda kullanılır ancak yine de büyük bir tat değişikliği yaratmayı başarırlar.
Makarna Sosları
Makarna sosları, makarnanızı renklendirmek için en lezzetli alternatiflerdendir. Makarna sosları birçok farklı lezzette karşımıza çıkar. En çok tercih edilenlerin arasında parmesan, napoliten ve 4 peynirli soslar bulunur. Bunlara ek olarak sizler de kendi evinizde yalnızca domates kullanarak kendi makarna sosunuzu yapabilirsiniz.
Barbekü Sos
Barbekü sosları, özellikle son zamanlarda popülerlik kazanan ürünlerdendir. Genellikle fast food ya da et ve tavuk yemeklerinin yanında tercih edilir. Barbekü sosuna, ketçap, mayonez ve hardalın yanında bulundurulması gereken bir diğer sos diyebiliriz. İçerisindeki ızgara tadı, evinizde pişireceğiniz et yemeklerine barbeküde pişirilmiş hissi verir ve yemeğinizi oldukça lezzetli hale getirir.
Bitki Özleri
Andız, keçiboynuzu, karadut gibi birçok farklı şişelenmiş ve sıvı haline getirilmiş öz bulunmaktadır. Bu ürünler düzenli ve belirli miktarlarda tüketildiğinde sağlığa oldukça iyi gelebilir. Ayrıca sabah kahvaltısında gevreğin ya da ekmeğin yanında da tüketime uygundur. Bazı tariflerde keklerin içine de eklenebilir.
Soya Sosu
Sos kategorisinde belki de herkesin en çok aşina olduğu ürün soya sosudur. Özellikle çin yemeklerinde kullanılan soya sosu kendine has, özel bir tada sahiptir. Genellikle tavuklu yemeklerde ya da noodle menülerinde tercih edilen soya sosu oldukça tuzlu ve aromatik bir sostur.
Sos Fiyatları
Kahvaltılarda, tatlılarda, içeceklerde, kısaca herhangi bir yemekte kullanılabilen soslar içeriklerine ve kullanım yerlerine göre farklı şekilde fiyatlandırılmaktadır. Sos fiyatlarını şekillendiren en önemli faktörler, sosta kullanılan ana malzemelerin kalitesi ve doğallığıdır. Soslarda kullanılan malzemelerin erişilebilirliği de fiyatı etkileyen bir diğer faktördür. Örneğin istiridye sosu, istiridyeden yapılır ve istiridye, erişimi çok da kolay olmayan bir malzemedir. Bunun gibi özel soslar diğer ürünlere göre daha yüksek fiyatlı olabilir. Özel soslarda, örneğin soya gibi, özelleşen markaları piyasaya yeni giren markalardan farklılaşır. Sos en uygun fiyat olarak online marketlerden ya da size yakın satış noktalarından araştırılabilir ve temin edilebilir.
Sos Alırken Nelere Dikkat Edilmeli?
Sos alırken dikkat edilmesi gereken birkaç püf nokta bulunur. Öncelikle sosu hangi yemeklerde ya da içeceklerde kullanacağınıza karar vererek alışverişinizi yapmalısınız. Önceden belirlediğiniz bir liste kafa karışıklığını kolayca giderebilir. Eğer tatlılarınızda ya da kahvenizde kullanmak için bir sos istiyorsanız, şekerli ve aromalı sosları tercih edebilirsiniz. Salatalarda kullanmak için ise tatlı-ekşi ve tuzlu sosları inceleyebilirsiniz. Sos sipariş vermeyi tercih ediyorsanız da almadan önce sosun içeriğini dikkatle internetten inceleyebilir ve aradığınız ürünü satın aldığınıza emin olabilirsiniz. Ayrıca, soslar içlerindeki malzemeler sebebiyle çok uzun süre kullanıma uygun olmadıkları için ihtiyacınız olan gramajda sos almanız önerilir. Sağlıklı bir diyetiniz varsa ve bunu korumak istiyorsanız, az kalorili ve az şekerli sosları tercih edebilirsiniz. Evinizde genellikle et ve makarna yemekleri pişiriliyorsa barbekü sosu gibi yoğun ve kıvamlı sosları tercih edebilirsiniz.
